środa, 18 stycznia 2023

Badanie usług oraz zbiorów MPZP i SUIKZP - monitoring nr 1

W październiku 2022 r. minął termin graniczny, do którego gminy były zobowiązane opracować i udostępnić zbiory aktów planowania przestrzennego za pomocą usług sieciowych.

Zgodnie z przepisami usługi powinny być zarejestrowane wraz ze zbiorami w temacie 3.4 Zagospodarowanie Przestrzenne w ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych prowadzonej przez GUGIK.

Z początkiem 2023 r. podjęliśmy decyzję o prowadzeniu monitoringu publikacji usług przez gminy, uznając, że warto szerzej zaprezentować postęp prac związanych z cyfryzacją w gminach. Jest to pierwsze ogólne badanie. W kolejnych etapach postaramy się badać istotne elementy bardziej szczegółowo.

Najważniejsza analiza na początek dotyczy istnienia zbiorów zgłoszonych do EZiUDP.

W pierwszym etapie sprawdziliśmy liczbę zbiorów i usług prowadzonych przez gminy.

Na podstawie informacji z EZIUDP na 2477 gmin w Polsce:

  1. 249 gmin nie posiada żadnego zgłoszonego zbioru,
  2. 121 gmin zgłosiło tylko 1 zbiór:
    • 86 to zbiór MPZP,
    • 35 to zbiór SUIKZP,
  3. 2107 gmin ma zgłoszone oba zbiory.
Rozkład istnienia zbiorów zilustrowano na wykresie poniżej:

Zatem pierwsze spostrzeżenie jest takie, że 10% samorządów nie zgłosiło wcale zbiorów do Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych. Wygląda to zatem na niedopełnienie obowiązków, gdyż statystycznie znakomita większość z nich ma przynajmniej obowiązujące Studium, a zapewne znaczna część również obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Co istotne, istnienie zarejestrowanego zbioru MPZP jest wymagane, nawet jeśli gmina nie posiada obowiązujących MPZP, ale proceduje obecnie przystąpienia do uchwalenia MPZP.

W drugim etapie przyjrzeliśmy się wpisom w zgłoszonych zbiorach.

Spośród wszystkich 4335 zbiorów zarejestrowanych w EZiUDP można wyróżnić, że:

  1. 454 zgłoszeń nie ma podanego żadnego adresu usługi,
  2. 226 zgłosiło 1 usługę,
  3. 626 zgłosiło 2 usługi,
  4. 3029 zbiorów ma podane komplet 3 usług.

Powyższa informacja została również przedstawiona na wykresie poniżej:

Zatem z 90% gmin niecałe 70% zgłosiło poprawnie 3 rodzaje usług (wyszukiwania, przeglądania pobierania), czyli wymagany komplet.
Ze względu na nieregularne rozłożenie usług typami, tzn. sytuacje, w których gmina ma np. usługę wyszukiwania i pobierania, ale nie ma usługi przeglądania, próba przedstawienia zjawiska w sposób usystematyzowany może wprowadzać w błąd, więc na tym etapie przybliżymy jedynie informację o liczbie usług.

Na dziś w EZIUDP w zakresie tematu 3.4 zgłoszone są:

  • 3266 usługi wyszukiwania (metadane),
  • 3835 usługi przeglądania (WMS),
  • 3464 usługi pobierania (WFS i/lub ATOM).

W kolejnych etapach planujemy sprawdzić i ocenić działanie poszczególnych usług oraz zakres publikowanych przez nie zbiorów danych.

Oczywiście będziemy też na bieżąco analizować zmiany - licząc głównie na ujawnianie nowych zgłoszeń i usług oraz informować Państwa w każdym kolejnym podsumowaniu.

wtorek, 17 stycznia 2023

Automatyczne zaświadczenia z uproszczonych planów urządzania lasu również w powiecie wejherowskim

Z początkiem stycznia 2023 r. w portalu e-mapa powiatu wejherowskiego wejherowski.e-mapa.net udostępniono nową e-usługę generowania zaświadczeń z uproszczonych planów urządzania lasu iGeoUPUL. Moduł pozwala na automatyczne wydawanie zaświadczeń o położeniu działki w UPUL, które są podpisane pieczęcią elektroniczną powiatu (co jest możliwe dzięki nowelizacji Kodeksu Postępowania Administracyjnego w zakresie artykułu 14.). Usługa nie wymaga żadnych czynności ze strony pracowników urzędu i działa w trybie 24/7.
 
Pierwszym powiatem, który wdrożył opisywane rozwiązanie - i to już w 2021 r. - jest powiat miński. Obecnie e-usługa jest uruchomiona w 3 powiatach: mińskim, piaseczyńskim i wejherowskim, a za pomocą narzędzia wygenerowano automatycznie ponad 4.200 zaświadczeń.

Jednym z elementów modułu jest prezentacja granic obszarów objętych UPUL na mapie. Poniżej przedstawiono widok z włączona warstwą w trybie publicznym. W celu złożenia wniosku o zaświadczenie należy z paska narzędzi wybrać "Zakup" i przejść do pozycji "Wnioski i formularze":


System przekieruje nas do wyboru formularza, gdzie należy następnie podać informacje potrzebne do rejestracji wniosku, m.in. dane kontaktowe oraz listę działek, na które składany jest wniosek. Taki zestaw informacji pozwoli na wygenerowanie zaświadczenia o położeniu działki na obszarze objętym lub nie objętym UPUL.

W kolejnym kroku procedury użytkownik zostanie poproszony o dokonanie opłaty za pomocą płatności online. Po dokonaniu płatności na adres e-mail zostanie wysłana wiadomość z linkiem do pobrania gotowego dokumentu opatrzonego pieczęcią elektroniczną starostwa:

środa, 11 stycznia 2023

Kolejna skarga do WSA

W nowym roku należy spodziewać się kolejnej fali bezzasadnych skarg, tym razem ponownie kierowanych do WSA. Ten sam podmiot, mimo dwóch akcji kierowania skarg, gdzie obie zakończyły się niepowodzeniem:

1) Skarga do WSA: https://geo-system.blogspot.com/2022/10/informacja-o-odrzuceniu-skargi-przez-wsa.html

2) Skarga do Rady Gminy: https://geo-system.blogspot.com/2022/12/infomacje-o-odrzuceniu-skargi-na.html

po raz trzeci używając tej samej, obalonej wielokrotnie argumentacji, kieruje skargę do WSA podnosząc, że organ nie chce udostępnić zbioru na zasadach podanych przez wnioskodawcę.

Nadmieniamy, że większość treści skargi powiela użyte już argumenty, co do których wielokrotnie się odnosiliśmy:

1) https://geo-system.blogspot.com/2022/12/kolejny-wniosek-o-udostepnienie-porzez.html

2) https://geo-system.blogspot.com/2022/12/skarga-na-beczynnoscwojtaburmistrza-do.html

3) https://geo-system.blogspot.com/2022/10/problematyka-udostepniania-podpisanych.html


W przypadku otrzymania takiej nowej skargi, prosimy o kontakt, udostępnimy Państwu nasze stanowisko, które będzie można ewentualnie wykorzystać podczas przesyłania skargi do WSA.


Niezależnie od tego należy sytuację podsumować następująco:

1) Jest to już trzecie podejście do tego samego tematu, które również jest skazane na odrzucenie.

2) Skarżący powołuje się na wymieniane wcześniej wielokrotnie przepisy prawa, ale konsekwentnie pomija najważniejsze zapisy rozporządzenia regulujące funkcjonowanie Zbioru APP (opisywane m.in tutaj). 

Zbiór APP musi być zgodny z modelem pojęciowym (par 3) i podpisany (par 6). Te dwa elementy łącznie determinują fakt, że zbiór musi być wcześniej przygotowany i przedłożony do podpisu kierownikowi jednostki. Udostępnianiu finalnie podlega więc przygotowany wcześniej zbiór, co jest obowiązkiem organu. Nie jest natomiast obowiązkiem organu udostępnianie pliku GML zawierającego informację o planach miejscowych w dowolnej wybranej przez wnioskodawcę formie.

3) Zbiór APP jest dostępny za pomocą usługi pobierania ATOM, ujawnionej w EZiUDP i zgodnej z obowiązującymi przepisami prawa - bezzasadne jest więc w ogóle żądanie udostępnienia Zbioru niespełniającego wymogów opisanych w pkt 2, gdyż zbiór jest dostępny w pełni bezpłatnie on-line, nie stanowi więc informacji publicznej podlegającej udostępnieniu.

Usługa ATOM udostępnia CAŁY ZBIÓR, z którego wnioskodawca może dowolnie wybrać interesujące go informacje. Zgodnie z zapisami par. 6 rozporządzenia udostępniany zbiór jest podpisany przez kierownika jednostki, co gwarantuje jego integralność.

Nie jest więc prawdą, że czegoś Państwo celowo nie udostępniacie.

Również Ministerstwo Rozwoju i Technologii w dniu 5 stycznia 2023 przychyliło się do naszego wniosku o uszczegółowienie zasad udostępniania Zbioru APP o czym pisaliśmy:

https://geo-system.blogspot.com/2023/01/bedne-dziaanie-oficjalnych-walidatorow.html

i obecnie do udostępniania rekomendowana jest usługa "ATOM, dla pojedynczych APP oraz Zbioru APP".

4) Stwierdzenie ze skargi "część gmin w Polsce zapewnienia bezpośredni dostęp do kompletnych zbiorów danych przestrzennych APP poprzez usługę pobierania WFS" jest ewidentną nieprawdą. Wymieniane we wcześniejszych pismach "wzorcowe" usługi WFS nie udostępniają kompletnych (zgodnych ze schematem aplikacyjnym i podpisanych cyfrowo) zbiorów, a jedynie coś, co próbuje udawać APP - analizowaliśmy to już wcześniej.

Nie można fałszywym twierdzeniem udowadniać wykonalności bezpośredniego dostępu do danych. W tym świetle długie epistoły i zarzucanie w pkt. 2 i 3 pisma linkami oraz wyrwanymi z kontekstu cytatami nie mają większego znaczenia - oparcie "argumentacji" na podstawie fałszu jest bezcelowe i bezzasadne, może co najwyżej stanowić kolejną próbę manipulacji i wprowadzenia w błąd.

5) Wykorzystywanie wyjętego z kontekstu fragmentu z pisma MiR z lipca 2022 r.:

"Zatem brak zasięgu przestrzennego dla wskazanych obiektów nie wpływa na możliwość publikacji danych przestrzennych w zakresie tematu ZP za pomocą usług WMS i WFS."

świadczy jedynie o braku argumentacji lub o ignorancji.

Zwracamy uwagę, że ww. fragment nie odnosi się do Zbiorów APP (które były przedmiotem wniosku), a do "danych przestrzennych w zakresie tematu ZP". Wyrażamy jednocześnie ubolewanie,  że zabrakło pełnej treści tego pisma, gdyż sądzimy, że ujawnienie treści mogłoby rzucić zupełnie inne światło na użytą argumentację skarżącego.

6) Należy zadać pytanie: jeśli argumentacja skarżącego byłaby spójna i nie budziła wątpliwości, to czy miałoby sens tak usilnie zapraszać Państwa na organizowane codziennie spotkania on-line?

Jeśli na takim spotkaniu nie będzie pokazany prawidłowy proces pobrania zbioru i sprawdzenia go w walidatorze i zweryfikowania podpisu, to szkoda Państwa czasu. Przypominamy, że tylko zbiór zgodny ze schematem aplikacyjnym i podpisany przez kierownika jednostki stanowi prawidłowy Zbiór APP. Jakiekolwiek inne rozwiązania nie są w pełni zgodne z obowiązującym prawem, nawet jeśli dobierając wedle uznania (i pomijając te niewygodne) poszczególne przepisy prawa z różnych aktów można skonstruować argumentację jak w skardze.

Pokazywanie na spotkaniu, że usługa WMS nie działa np. jakimś w wybranym portalu ma się nijak do przedmiotu wniosku i skargi. Również zwracaliśmy dawno temu uwagę, że nie można wybrać sobie jakiegoś portalu, który ma wadę i na tej podstawie opierać tezy o wadzie usługi w sytuacji, gdy działa ona prawidłowo w trzech innych narzędziach (pisaliśmy o tym tutaj).

7) Kwestie formalne, tj. 

a) czy rzeczywiście naruszacie Państwo czyjąś konstytucyjną swobodę,

b) jaki rodzaj uchybienia skarżący zarzuca organowi,

c) kwestia próby przypisania indywidualnego charakteru sprawie udostępnienia informacji dostępnych powszechnie (za pomocą opisanej w przepisach Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych) 

powinni oczywiście rozsądzić kompetentni prawnicy i sędziowie WSA, gdyż są to sprawy ponad charakter merytoryczny i techniczny z dziedziny jaką się zajmujemy.

Wydaje się jednak, że analogia do próby uzyskania za pomocą wniosku w trybie DIP np. treści uchwały rady gminy, która jest przecież publicznie dostępna na BIP i/lub w Dz.U. jest tutaj na miejscu. Należy dodać do tego, że uchwała winna być wydrukowana na zielonym papierze czcionką Comic Sans, w przeciwnym wypadku wnioskodawca uzna, że organ nie chce udostępnić danych w zawnioskowany sposób.

8) W świetle powyższego po raz kolejny potwierdzamy, że twierdzenie o nieprawidłowym działaniu organu jest bezzasadne, tym bardziej, że organ nie odmawia skarżącemu danych, a informuje go gdzie i w jakim trybie są one dostępne dla każdego on-line.


czwartek, 5 stycznia 2023

Błędne działanie oficjalnych walidatorów APP - odpowiedź na wniosek

W odpowiedzi na wniosek z 9 grudnia 2022, w którym zgłaszaliśmy błędne działanie walidatorów danych przestrzennych APP, otrzymaliśmy od Ministerstwa Rozwoju i Technologii odpowiedź, w której ministerstwo potwierdza nieprawidłowe funkcjonowanie obu narzędzi oraz deklaruje podjęcie działań mających na celu wprowadzenie do nich odpowiednich poprawek.

Przypominamy, że w oficjalnych walidatorach, które opublikowane zostały na stronie resortu https://www.gov.pl/web/zagospodarowanieprzestrzenne/narzedzia odkryliśmy błędy, które w określonych przypadkach powodowały negatywny wynik walidacji dla prawidłowo przygotowanych plików APP ze zbiorami MPZP i SUIKZP:

  • Walidator danych planistycznych online - błędnie walidował zbiory z aktami, które posiadały obiekty typu DokumentFormalny i asocjację zmienia;
  • Wtyczka APP dla programu QGIS - nieprawidłowo sygnalizowała błędy w zbiorach, które składały się z aktów o różnych skalach i wynikających z nich różnych układach współrzędnych w elementach zasiegPrzestrzenny ukladOdniesieniaPrzestrzennego.



Zgodnie z informacją, odpowiednie komunikaty ws. aktualizacji walidatorów będą publikowane na stronie https://www.gov.pl/web/zagospodarowanieprzestrzenne/wiadomosci

Jednocześnie informujemy, że walidator przygotowany przez naszą firmę na stronie https://e-mapa.net/app/ działa poprawnie i nie wykazuje ww. błędów.

Dodatkowo, ministerstwo uwzględniło naszą sugestię zmiany rekomendacji dot. sposobu udostępniania danych APP za pomocą usługi ATOM:

[Aktualizacja 10.01.2023] Już zmiana została uwidoczniona na stronie:

Widoczność danych adresowych w zewnętrznych portalach mapowych (np. Google Maps)

Często pytają Państwo, a także otrzymują zapytania od mieszkańców, co zrobić w sytuacji, gdy w zewnętrznych portalach mapowych (np. Google Maps) oraz nawigacjach samochodowych brakuje aktualnych danych adresowych. W związku z tym, postaramy się przybliżyć ten temat i wyjaśnić co dzieje się z punktami adresowymi oraz ulicami po wprowadzeniu do ewidencji oraz w jaki sposób migrują pomiędzy bazami. 

Ewidencja miejscowości, ulic i adresów, zgodnie z prawem geodezyjnym i kartograficznym, jest prowadzona w systemie teleinformatycznym. Daje to możliwość sprawnej integracji ze zbiorami i usługami innych instytucji. Dane dotyczące numeracji adresowej po wprowadzeniu do programu, z którego korzysta gmina, trafiają zgodnie z wymogami prawnymi do Państwowego Rejestru Granic (PRG). Schemat przekazywania danych można przedstawić w następujący sposób:

PRG to rejestr prowadzony na podstawie rozporządzenia z 10 stycznia 2012 r. w sprawie państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju. Zawiera dane dotyczące jednostek terytorialnego podziału kraju oraz jest miejscem gromadzenia adresów i ich lokalizacji przestrzennej. Z baz gminnych wykonywane są cykliczne zasilenia bazy PRG danymi adresowymi, które później są wykorzystywane do realizacji różnych zadań na poziomie krajowym. Dodatkowo, zgodnie z rozporządzeniem z 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, informacja o utworzeniu nowych obiektów przekazywana jest także do właściwego dla gminy Urzędu Statystycznego. 

W tym momencie obowiązki dotyczące przekazywania danych, które spoczywają na gminie, są spełnione. Dane adresowe pojawią się w:

  • gminnym portalu mapowym - bezpośrednio po dodaniu;
  • powiatowym portalu mapowym - po zasileniu PRG;
  • krajowym Geoportalu - po zasileniu PRG;
  • Google Maps, nawigacjach, innych portalach mapowych - tylko i wyłącznie w momencie aktualizacji danych przez podmiot będąc właścicielem serwisu mapowego.

Problemy mogą pojawić się w przypadku ostatniego punktu. Chociaż dane z PRG są powszechnie dostępne (bez opłat) i mogą być swobodnie wykorzystywane do aktualizacji portali mapowych, to częstotliwość z jaką będzie to wykonywane zależy wyłącznie od właściciela danego serwisu. 

Co więc zrobić z brakującymi danymi? Jedyną dostępną możliwością jest zgłaszanie uwag poprzez serwisy, w których zauważono błąd - będzie to znak, że dane wymagają aktualizacji. Na przykładzie Google Maps mechanizm zgłaszania uwag wygląda następująco: po odszukaniu błędnej lokalizacji, w prawym dolnym rogu należy wybrać opcję “Prześlij opinię”.

Następnie wybrać "Nieprawidłowa lokalizacja pinezki lub nieprawidłowy adres" i wskazać poprawne dane.

Następnie pozostaje poczekać na wprowadzenie zmian. Jak informuje operator, może potrwać to do kilku dni. W przypadku innych serwisów procedura może wyglądać inaczej. Czasem tez operator/właściciel np. nawigacji samochodowej pobiera dane z PRG w cyklach miesięcznych, półrocznych, a nawet rocznych, więc nowe adresy mogą pojawiać się tam ze znacznym opóźnieniem