Skarga na bezczynność wójta/burmistrza do Rady Gminy w zakresie udostępniania zbioru APP

W związku z pojawiającymi się skargami na organ kierowanymi do rad gmin przygotowaliśmy dla Państwa wyjaśnienie merytoryczne, które może być wykorzystanie w procesie rozpatrywana i odpowiedzi na skargę.

Uprzedzając pytania: technicznie i merytorycznie postępujecie Państwo prawidłowo.

Odnosząc się do punktów wymienionych w skardze należy mieć na względzie co następuje:

 

1.

Gmina udostępnia zbiory danych przestrzennych MPZP i SUIKZP zgodnie z art. 9. ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej za pomocą usługi danych przestrzennych pobierania tj. "umożliwiające pobieranie kopii zbiorów lub ich części oraz, gdy jest to wykonalne, bezpośredni dostęp do tych zbiorów".

Realizacja usługi pobierania jest oparta o standard ATOM.

W dokumencie Standardy Danych i Usług Danych Przestrzennych stwierdza się, że:

W praktyce możliwa jest implementacja dwóch rodzajów usług pobierania (spełniających minimalne wymagania funkcjonalne oraz spełniających pełne wymagania funkcjonalne):

• Usługi pobierania wstępnie zdefiniowanych zbiorów danych
• Usługi pobierania z bezpośrednim dostępem

Usługa ATOM jest właśnie usługą służącą do pobierania predefiniowanych zestawów (lub elementów zestawów) danych - potwierdzają to m.in. informacje zawarte na stronie Geoportal.gov.pl prowadzonej przez Główny Urząd geodezji i Kartografii.

Adres usługi pobierania ATOM publikującej dane dla jednostki to:

https://mpzp.igeomap.pl/atom

przykłady wywołania usługi: 

MPZP https://mpzp.igeomap.pl/atom?gmina=[TERYT]&typ=1

SUIKZP https://mpzp.igeomap.pl/atom?gmina=[TERYT]&typ=2

Adres usługi zgłoszony jest do Ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych prowadzonej przez GUGiK i widoczny jest na stronie https://integracja.gugik.gov.pl/eziudp/index.php?teryt=[TERYT]&temat=3.4

* w miejsce [TERYT] należy wpisać 6-znakowy identyfikator systemu TERYT dla Państwa jednostki

Dodatkowo adres usługi pobierania ATOM jest wyszczególniony w metadanych dla zbioru dostępnych poprzez usługę wyszukiwania https://metadane.podgik.pl/geonetwork/srv/pol/csw.

Usługa ATOM udostępnia zbiór danych w postaci dokumentu elektronicznego GML, zgodnego ze schematem aplikacyjnym i specyfikacją danych oraz podpisanego podpisem elektronicznym - co wynika z  par. 3 ust. 3 oraz par. 6 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego.

Zgodność ze schematem oznacza m.in., że zbiór danych zawiera wszystkie obiekty wymagane w rozporządzeniu tj.:

• app:AktPlanowaniaPrzestrzennego (akt planowania przestrzennego)
• app:RysunekAktuPlanowaniaPrzestrzennego (rysunek aktu planowania przestrzennego)
• app:DokumentFormalny (dokument powiązany z aktem planowania przestrzennego)

Sprawdzenia zgodności pobranego poprzez usługę pliku ze zbiorem danych APP można dokonać w jednym z narzędzi dostępnych na stronie Ministerstwa Rozwoju i Technologii - poprzez wtyczkę APP dla aplikacji QGIS lub walidator online.

Zatem stan faktyczny jest następujący:

• gmina udostępnia zbiór danych za pomocą usługi pobierania,
• zbiór danych zawiera wymagane typy obiektów i jest zgodny ze specyfikacją.

2.

AKTUALIZACJA: W wyniku skargi kasacyjnej wyrok został uchylony i odrzucony.

W związku z przytaczaniem wyroku Sygn. akt II SAB/Kr 198/22 WSA w Krakowie, który wskazuje na bezczynność Wójta jednej z gmin konieczne będzie zapoznanie się z pisemnym uzasadnieniem, aby zrozumieć, dlaczego w obliczu bardzo bogatego orzecznictwa w zakresie tego rodzaju skarg (obecnie wiadomo już o ponad 70 odrzuconych skargach w tym zakresie) akurat krakowski sąd uznał bezczynność organu. Czekamy na pisemne uzasadnienie.

3.

Stwierdzenie to jest nieprawdziwe i nieuprawnione. Pierwsze działania dążące do udostępnienia zbiorów danych APP zostały podjęte przez wykonawcę jeszcze przed wejściem w życie przepisów rozporządzenia tj. przed listopadem 2020 r., co potwierdza m.in. informacja z 10 listopada 2020 r.: https://geo-system.blogspot.com/2020/11/nowe-przepisy-o-planowaniu.html

 

Wykonawca na bieżąco współpracuje z jednostką w celu uzupełnienia/poprawy informacji dla dotychczasowych planów wchodzących w skład zbioru, by zapewnić prawidłowość całego zbioru.

Jak wyjaśniono wcześniej zbiory danych są udostępniane za pomocą usługi pobierania oraz są zgodne ze specyfikacją danych i wymaganiami rozporządzenia.

Osoba skarżąca nie podaje też żadnego przykładu stwierdzenia wykonawcy, które miałoby być jakoby "niezgodne z przepisami". Ostatnie zdanie należy traktować jako ukrytą ofertę handlową i podaje w wątpliwość czystość intencji autora.

4.

Gmina nie ogranicza w żaden sposób dostępu do informacji publicznej. Wręcz przeciwnie, opisane wcześniej zbiory danych oraz usługi są dostępne publicznie i bez ograniczeń i nie wymagają jakiejkolwiek interakcji klienta z urzędem. Informacja o adresach usług znajduje się zgodnie z przepisami w Ewidencji zbiorów danych i usług prowadzonej przez GUGiK i jest zawarta również w metadanych utworzonych dla zbiorów MPZP i SUIKZP zgodnie z zapisami ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej.

5.

Jak wskazano w pkt. 1. jednostka zapewnia już w tej chwili prawidłowy i kompletny dostęp do danych zgodnie z obowiązującymi przepisami tj. za pomocą usługi pobierania oraz w postaci zgodnej ze specyfikacją. Zatem skarga jest bezzasadna.

Kolejny wniosek o udostepnienie poprzez usługę pobierania zbioru danych dla MPZP i SKiUZP

W związku z pojawiającymi się informacjami o nowej kampanii kierowania wniosków do gmin  o treści:

W nawiązaniu do art. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej oraz art. 67c ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wnoszę o udostępnienie mi poprzez usługę pobierania, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej, zbioru danych przestrzennych dla planów miejscowych oraz zbioru danych przestrzennych dla studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. 

informujemy, że:

1) Spełniacie Państwo w sposób prawidłowy przepisy prawa w tym zakresie - wyjaśnienie poniżej.

2) bardzo ważne - przed udzieleniem odpowiedzi proszę upewnić się, że zbiory APP MPZP i Studium są podpisane (więcej tutaj: https://geo-system.blogspot.com/2022/10/podpisywanie-zbiorow-app.html)

3) Należy udzielić odpowiedzi o następującej treści:

"Niniejszym informuję, że żądana informacja, tj. wnioskowane Zbiory APP, które muszą być zgodne ze schematem wynikającym z par. 3 ust. 3  Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego, podpisane przez Organ zgodnie z par 6 ust. 2 ww. rozporządzenia są dostępne on-line za pomocą zdefiniowanej w art. 9. ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej usługi pobierania ATOM, ujawnionej poprawnie w Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych dla naszej jednostki pod adresem: https://mpzp.igeomap.pl/atom/ pod pozycją dla naszej jednostki."

[wyjaśnienie w dalszej części wpisu]

Podsumowanie miesiąca - grudzień 2022

W listopadzie odnotowano porównywalne wskaźniki odwiedzin co w poprzednim miesiącu. Suma wizyt na wszystkich portalach wyniosła niemal 1,4 mln i była większa o ok. 6 000 w porównaniu do października  Największą liczbę odsłon zanotował Geoportal Otwartych Danych Przestrzennych https://polska.e-mapa.net, który odwiedzony został ponad 196 000 razy - niemal tyle samo co miesiąc wcześniej.

Sumaryczny wykres odwiedzin za ostatni rok dla wszystkich portali e-mapa przedstawiono poniżej:

 

Wszystkie urzędowe portale e-mapa.net dla gmin są monitorowane również w ramach rządowego serwisu widok.gov.pl. Tu odnotowano wzrost liczby odwiedzin  - w listopadzie było ich 275 tys. w porównaniu do 278 tys. w październiku.

 

W listopadzie wprowadzono następujące zmiany i ulepszenia w systemach e-mapa i iMPA:

• Zaktualizowane mapy zagrożenia powodziowego
• Raport o terenie i raport ortofoto również dla zdefiniowanego obszaru
• Nowe funkcje w aplikacji iMPA
• Informacja o funkcja budynku na podstawie bazy BDOT10k w iMPA

Aktualna problematyka numeracji porządkowej budynków i lokali

Tematem, który często budzi Państwa wątpliwości, jest numeracja lokali oraz nadawanie kolejnych numerów porządkowych na budynek. Pojawiają się różne próby rozwiązania tego problemu, m.in. poprzez wprowadzanie oznaczeń ze znakami specjalnymi, takimi jak ukośniki i myślniki. Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu oraz przeanalizujmy możliwe rozwiązania.

Jakim obiektom nadajemy numery? 

W celu ustalenia przedmiotu nadania numeru porządkowego, obowiązujące Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów, odsyła nas do Prawa geodezyjnego i kartograficznego:

art. 2 8) obiekt – budynki, o których mowa w art. 47a ust. 4 pkt 5 lit. a ustawy, oraz inne obiekty, o których mowa w art. 47a ust. 4a ustawy, którym nadaje się numery porządkowe; 9) numer porządkowy – unikalny numer nadany obiektowi, związany z ulicą lub placem znajdującymi się w danej miejscowości, a jeżeli w miejscowości nie nadaje się nazw ulicom i placom, numer określony unikalnie w obszarze danej miejscowości;

Sięgając do przywołanych zapisów, możemy ustalić, że ewidencja miejscowości, ulic i adresów zawiera dane adresowe określające:

art. 47a ust. 4 pkt 5 lit. a Numery porządkowe budynków mieszkalnych oraz innych budynków przeznaczonych do stałego lub czasowego przebywania ludzi, w tym w szczególności budynków: biurowych, ogólnodostępnych wykorzystywanych na cele kultury i kultury fizycznej, o charakterze edukacyjnym, szpitali i opieki medycznej oraz przeznaczonych do działalności gospodarczej, wybudowanych, w trakcie budowy i prognozowanych do wybudowania.

oraz

art. 47a. ust. 4a Ewidencja miejscowości, ulic i adresów, oprócz danych wymienionych w ust. 4, może zawierać także dane adresowe dotyczące obiektów, takich jak: parkingi, garaże, wjazdy i wejścia do parków, ogrodów oraz innych miejsc zorganizowanego wypoczynku lub działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, numery porządkowe nadajemy dla budynków (wybudowanych, w trakcie budowy lub prognozowanych do wybudowania) oraz innych obiektów, jeśli jest taka potrzeba.

Kiedy nadać kolejny numer dla budynku?

Skoro numer porządkowy nadajemy dla budynku, to co do zasady należy przyjąć, że jeden budynek powinien mieć przyporządkowany w ewidencji jeden numer, niezależnie od liczby gospodarstw domowych zamieszkujących pod danym adresem. Rozporządzenie przewiduje tylko jeden wyjątek:

art. 6 ust. 5 W przypadku obiektów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch lub więcej ulic, posiadających odrębne wejścia od strony sąsiadujących z nimi ulic, albo gdy obiekt położony przy jednej ulicy posiada więcej niż jedno wejście główne, obiektom tym może być nadanych wiele numerów porządkowych, związanych ze wszystkimi głównymi wejściami do obiektu.

Należy zwrócić uwagę na zapis “obiekt położony przy jednej ulicy”. Zgodnie z definicją z rozporządzenia, jako ulicę rozumiemy: “ulice i inne ciągi komunikacyjne, w szczególności aleje, bulwary, szosy i drogi, którym nadano nazwę”. Oznacza to, że tylko w przypadku miejscowości z nadanymi nazwami ulic, dla budynku który posiada więcej niż jedno wejście główne, można nadać kolejne numery porządkowe (np. dodając do oznaczenia liczbowego kolejne wielkie litery, z zastrzeżeniem wyłączeń z rozporządzenia).

Co w pozostałych przypadkach?

Jeżeli pod jednym adresem zamieszkuje więcej gospodarstw domowych, w oddzielnych lokalach, to właściciel może dokonać wyodrębnienia lokali oraz ich numeracji. Należy jednak pamiętać, że numery lokali nie są przedmiotem ewidencji miejscowości, ulic i adresów, a ich nadawanie i numeracja nie należy do kompetencji gminy. Na podstawie uzyskanego w starostwie zaświadczenia o samodzielności lokalu, można dokonać oznaczenia w akcie notarialnym poszczególnych lokali jako numer budynku nadany przez gminę oraz ustalony numer lokalu.

Źródło problemu

Zapisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym powodowały, że w przypadku kilku gospodarstw zamieszkujących pod jednym adresem, nawet w przypadku posiadania osobnych pieców, można było otrzymać tylko jedno dofinansowanie:

art. 2 3a. W przypadku gdy pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek węglowy przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem. 3b. W przypadku gdy wniosek o wypłatę dodatku węglowego złożono dla więcej niż jednego gospodarstwa domowego mających ten sam adres miejsca zamieszkania, to dodatek ten jest wypłacany wnioskodawcy, który złożył wniosek jako pierwszy. Pozostałe wnioski pozostawia się bez rozpoznania.

W związku z tym, do urzędów gmin w ostatnim czasie wpłynęło wiele wniosków o nadanie kolejnych numerów porządkowych na jeden budynek. Zmiany w zakresie kryteriów przyznawania dodatku wprowadziła ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych. Artykuł 26 wprowadza we wcześniej przywołanej ustawie o dodatku węglowym dodatkowe ustępy w art. 2:

art. 26 3c. W przypadku gdy pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe i w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. nie jest możliwe ustalenie odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla poszczególnych gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem w odrębnych lokalach, nie stosuje się ust. 3a i 3b do gospodarstwa domowego, którego źródłem ogrzewania jest oddzielne lub współdzielone źródło ciepła. 3d. W przypadku, o którym mowa w ust. 3c, gospodarstwu domowemu, które zajmuje lokal, dla którego nie było możliwe ustalenie odrębnego adresu, wójt, burmistrz albo prezydent miasta przyznaje dodatek węglowy w drodze decyzji administracyjnej, jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego organ ten ustalił zamieszkiwanie pod jednym adresem w odrębnych lokalach kilku gospodarstw domowych oraz wykorzystywanie przez te gospodarstwa oddzielnego lub współdzielonego źródła ogrzewania. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego sporządza się notatkę służbową. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje wpisu źródła ciepła do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, jeżeli źródło nie było wcześniej zgłoszone do tej ewidencji, bez konieczności składania odpowiedniej deklaracji. 3e. W przypadku gdy w lokalu, o którym mowa w ust. 3d, zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek węglowy przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkujących w tym lokalu.

Jak postępować w przypadku wniosku o nadanie kolejnego numeru porządkowego na budynek, który ma już adres? 

W przypadku spełnienia wymogów rozporządzenia, tj. nadanych nazw ulic w miejscowości oraz odrębnych wejść do budynku można nadać kolejny numer. W pozostałych przypadkach nie ma do tego podstaw prawnych. Jeżeli właściciel potrzebuje dalszego podziału, to we własnym zakresie powinien dokonać wyodrębnienia i numeracji lokali.
Jeżeli przyczyną złożenia wniosku jest uzyskanie możliwości otrzymania dodatku węglowego, to gdy nadanie kolejnego numeru nie jest zasadne, należy przeprowadzić wywiad środowiskowy i po stwierdzeniu, że pod danym adresem faktycznie znajdują się odrębne lokale można przyznać dodatek.

Informacja o funkcji budynku na podstawie bazy BDOT10k w internetowym Managerze Punktów Adresowych

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, w Internetowym Managerze Punktów Adresowych pojawiła się możliwość odczytania przeznaczenia budynku powiązanego z punktem adresowym w Bazie Danych Obiektów Topograficznych (BDOT10k). Dzięki temu możliwe jest zarówno indywidualna analiza poszczególnych adresów jak też generowanie zestawień i statystyk.

BDOT10k jest wektorową, jednolitą dla całego kraju bazą, która zawiera informacje o lokalizacji przestrzennej obiektów topograficznych, takich jak budynki, sieć komunikacyjna i wodna, wraz z ich charakterystyką w postaci atrybutów. Zbiory obejmują obszary powiatów i są aktualizowane na podstawie rejestrów publicznych, m.in. ewidencji gruntów i budynków, państwowego rejestru granic, a także zobrazowań lotniczych i satelitarnych oraz innych materiałów źródłowych.

W zakresie budynków możemy wyróżnić następujące obiekty:

Kod	Nazwa obiektu
BUBD01	budynki mieszkalne jednorodzinne
BUBD02	budynki o dwóch mieszkaniach
BUBD03	budynki o trzech i więcej mieszkaniach
BUBD04	budynki zbiorowego zamieszkania
BUBD05	budynki hoteli
BUBD06	budynki zakwaterowania turystycznego, pozostałe
BUBD07	budynki biurowe
BUBD08	budynki handlowo-usługowe
BUBD09	budynki łączności, dworców i terminali
BUBD10	budynki garaży
BUBD11	budynki przemysłowe
BUBD12	zbiorniki, silosy i budynki magazynowe
BUBD13	ogólnodostępne obiekty kulturalne
BUBD14	budynki muzeów i bibliotek
BUBD15	budynki szkół i instytucji badawczych
BUBD16	budynki szpitali i zakładów opieki medycznej
BUBD17	budynki kultury fizycznej
BUBD18	budynki gospodarstw rolnych
BUBD19	budynki przeznaczone do sprawowania kultu religijnego i czynności religijnych
BUBD20	obiekty budowlane wpisane do rejestru zabytków i objęte indywidualną ochroną konserwatorską oraz nieruchome, archeologiczne dobra kultury
BUBD21	pozostałe budynki niemieszkalne, gdzie indziej nie wymienione

Dotychczas w iMPA możliwe było wyświetlenie warstwy Budynki BDOT10K, prezentującej graficznie przeznaczenie budynków, oraz odczytanie szczegółów obiektu poprzez narzędzie Informacje. 

Obecnie mają Państwo możliwość wygodnego odczytania dwóch dodatkowych informacji:

• Funkcji budynku w BDOT10K,
• Klasyfikacji budynków według Kodów Środków Trwałych (na podstawie rozporządzenia Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych).

Dostęp do tych danych można uzyskać na dwa sposoby:

1. Dla pojedynczego punktu adresowego - po zaznaczeniu na mapie wybranego punktu, w tabeli Szczegóły punktu adresowego należy rozwinąć opcję Pozostałe parametry i odszukać odpowiednią pozycję.

2. Dla wybranego zakresu punków - w zakładce Rejestr punktów, w Filtrach należy wyszukać wybrane punkty, np. adresy z jednej miejscowości czy znajdujące się przy konkretnej ulicy, a następnie wybrać Export do excela. W dostępnych kolumnach należy zaznaczyć pola Kod KŚT oraz Funkcja budynku w BDOT10k i wygenerować raport. 

Dzięki zapisaniu danych do pliku Excela, można uzyskać dodatkowe możliwości analityczne, np. filtrowanie i grupowanie obiektów, a także możliwość sporządzania zestawień i wykresów. Poprzez filtrowanie w łatwy sposób można sprawdzić, np. liczbę punktów adresowych znajdujących się na budynkach mieszkalnych. Należy zwrócić uwagę, że informacja o funkcji jest dostępna tylko dla punktów adresowych, których etykieta znajduje się na budynku lub bardzo blisko obrysu budynku. W sytuacji gdy zauważymy, że etykieta jest wstawiona w innym miejscu, należy ją przesunąć poprzez opcję Edytuj punkt. W związku z tym, uzyskane informacje należy traktować jako materiał analityczny o charakterze pomocnicznym.