Aktualna problematyka numeracji porządkowej budynków i lokali

Tematem, który często budzi Państwa wątpliwości, jest numeracja lokali oraz nadawanie kolejnych numerów porządkowych na budynek. Pojawiają się różne próby rozwiązania tego problemu, m.in. poprzez wprowadzanie oznaczeń ze znakami specjalnymi, takimi jak ukośniki i myślniki. Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu oraz przeanalizujmy możliwe rozwiązania.

Jakim obiektom nadajemy numery? 

W celu ustalenia przedmiotu nadania numeru porządkowego, obowiązujące Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów, odsyła nas do Prawa geodezyjnego i kartograficznego:

art. 2 8) obiekt – budynki, o których mowa w art. 47a ust. 4 pkt 5 lit. a ustawy, oraz inne obiekty, o których mowa w art. 47a ust. 4a ustawy, którym nadaje się numery porządkowe; 9) numer porządkowy – unikalny numer nadany obiektowi, związany z ulicą lub placem znajdującymi się w danej miejscowości, a jeżeli w miejscowości nie nadaje się nazw ulicom i placom, numer określony unikalnie w obszarze danej miejscowości;

Sięgając do przywołanych zapisów, możemy ustalić, że ewidencja miejscowości, ulic i adresów zawiera dane adresowe określające:

art. 47a ust. 4 pkt 5 lit. a Numery porządkowe budynków mieszkalnych oraz innych budynków przeznaczonych do stałego lub czasowego przebywania ludzi, w tym w szczególności budynków: biurowych, ogólnodostępnych wykorzystywanych na cele kultury i kultury fizycznej, o charakterze edukacyjnym, szpitali i opieki medycznej oraz przeznaczonych do działalności gospodarczej, wybudowanych, w trakcie budowy i prognozowanych do wybudowania.

oraz

art. 47a. ust. 4a Ewidencja miejscowości, ulic i adresów, oprócz danych wymienionych w ust. 4, może zawierać także dane adresowe dotyczące obiektów, takich jak: parkingi, garaże, wjazdy i wejścia do parków, ogrodów oraz innych miejsc zorganizowanego wypoczynku lub działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, numery porządkowe nadajemy dla budynków (wybudowanych, w trakcie budowy lub prognozowanych do wybudowania) oraz innych obiektów, jeśli jest taka potrzeba.

Kiedy nadać kolejny numer dla budynku?

Skoro numer porządkowy nadajemy dla budynku, to co do zasady należy przyjąć, że jeden budynek powinien mieć przyporządkowany w ewidencji jeden numer, niezależnie od liczby gospodarstw domowych zamieszkujących pod danym adresem. Rozporządzenie przewiduje tylko jeden wyjątek:

art. 6 ust. 5 W przypadku obiektów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch lub więcej ulic, posiadających odrębne wejścia od strony sąsiadujących z nimi ulic, albo gdy obiekt położony przy jednej ulicy posiada więcej niż jedno wejście główne, obiektom tym może być nadanych wiele numerów porządkowych, związanych ze wszystkimi głównymi wejściami do obiektu.

Należy zwrócić uwagę na zapis “obiekt położony przy jednej ulicy”. Zgodnie z definicją z rozporządzenia, jako ulicę rozumiemy: “ulice i inne ciągi komunikacyjne, w szczególności aleje, bulwary, szosy i drogi, którym nadano nazwę”. Oznacza to, że tylko w przypadku miejscowości z nadanymi nazwami ulic, dla budynku który posiada więcej niż jedno wejście główne, można nadać kolejne numery porządkowe (np. dodając do oznaczenia liczbowego kolejne wielkie litery, z zastrzeżeniem wyłączeń z rozporządzenia).

Co w pozostałych przypadkach?

Jeżeli pod jednym adresem zamieszkuje więcej gospodarstw domowych, w oddzielnych lokalach, to właściciel może dokonać wyodrębnienia lokali oraz ich numeracji. Należy jednak pamiętać, że numery lokali nie są przedmiotem ewidencji miejscowości, ulic i adresów, a ich nadawanie i numeracja nie należy do kompetencji gminy. Na podstawie uzyskanego w starostwie zaświadczenia o samodzielności lokalu, można dokonać oznaczenia w akcie notarialnym poszczególnych lokali jako numer budynku nadany przez gminę oraz ustalony numer lokalu.

Źródło problemu

Zapisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym powodowały, że w przypadku kilku gospodarstw zamieszkujących pod jednym adresem, nawet w przypadku posiadania osobnych pieców, można było otrzymać tylko jedno dofinansowanie:

art. 2 3a. W przypadku gdy pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek węglowy przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem. 3b. W przypadku gdy wniosek o wypłatę dodatku węglowego złożono dla więcej niż jednego gospodarstwa domowego mających ten sam adres miejsca zamieszkania, to dodatek ten jest wypłacany wnioskodawcy, który złożył wniosek jako pierwszy. Pozostałe wnioski pozostawia się bez rozpoznania.

W związku z tym, do urzędów gmin w ostatnim czasie wpłynęło wiele wniosków o nadanie kolejnych numerów porządkowych na jeden budynek. Zmiany w zakresie kryteriów przyznawania dodatku wprowadziła ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych. Artykuł 26 wprowadza we wcześniej przywołanej ustawie o dodatku węglowym dodatkowe ustępy w art. 2:

art. 26 3c. W przypadku gdy pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe i w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. nie jest możliwe ustalenie odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla poszczególnych gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem w odrębnych lokalach, nie stosuje się ust. 3a i 3b do gospodarstwa domowego, którego źródłem ogrzewania jest oddzielne lub współdzielone źródło ciepła. 3d. W przypadku, o którym mowa w ust. 3c, gospodarstwu domowemu, które zajmuje lokal, dla którego nie było możliwe ustalenie odrębnego adresu, wójt, burmistrz albo prezydent miasta przyznaje dodatek węglowy w drodze decyzji administracyjnej, jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego organ ten ustalił zamieszkiwanie pod jednym adresem w odrębnych lokalach kilku gospodarstw domowych oraz wykorzystywanie przez te gospodarstwa oddzielnego lub współdzielonego źródła ogrzewania. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego sporządza się notatkę służbową. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje wpisu źródła ciepła do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, jeżeli źródło nie było wcześniej zgłoszone do tej ewidencji, bez konieczności składania odpowiedniej deklaracji. 3e. W przypadku gdy w lokalu, o którym mowa w ust. 3d, zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek węglowy przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkujących w tym lokalu.

Jak postępować w przypadku wniosku o nadanie kolejnego numeru porządkowego na budynek, który ma już adres? 

W przypadku spełnienia wymogów rozporządzenia, tj. nadanych nazw ulic w miejscowości oraz odrębnych wejść do budynku można nadać kolejny numer. W pozostałych przypadkach nie ma do tego podstaw prawnych. Jeżeli właściciel potrzebuje dalszego podziału, to we własnym zakresie powinien dokonać wyodrębnienia i numeracji lokali.
Jeżeli przyczyną złożenia wniosku jest uzyskanie możliwości otrzymania dodatku węglowego, to gdy nadanie kolejnego numeru nie jest zasadne, należy przeprowadzić wywiad środowiskowy i po stwierdzeniu, że pod danym adresem faktycznie znajdują się odrębne lokale można przyznać dodatek.