W październiku 2022 r. minął termin graniczny, do którego gminy były zobowiązane opracować i udostępnić zbiory aktów planowania przestrzennego za pomocą usług sieciowych.
Zgodnie z przepisami usługi powinny być zarejestrowane wraz ze zbiorami w temacie 3.4 Zagospodarowanie Przestrzenne w ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych prowadzonej przez GUGIK.
Z początkiem 2023 r. podjęliśmy decyzję o prowadzeniu monitoringu publikacji usług przez gminy, uznając, że warto szerzej zaprezentować postęp prac związanych z cyfryzacją w gminach. Jest to pierwsze ogólne badanie. W kolejnych etapach postaramy się badać istotne elementy bardziej szczegółowo.
Najważniejsza analiza na początek dotyczy istnienia zbiorów zgłoszonych do EZiUDP.
W pierwszym etapie sprawdziliśmy liczbę zbiorów i usług prowadzonych przez gminy.
Na podstawie informacji z EZIUDP na 2477 gmin w Polsce:
- 249 gmin nie posiada żadnego zgłoszonego zbioru,
- 121 gmin zgłosiło tylko 1 zbiór:
- 86 to zbiór MPZP,
- 35 to zbiór SUIKZP,
- 2107 gmin ma zgłoszone oba zbiory.
Rozkład istnienia zbiorów zilustrowano na wykresie poniżej:
Zatem pierwsze spostrzeżenie jest takie, że 10% samorządów nie zgłosiło wcale zbiorów do Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych. Wygląda to zatem na niedopełnienie obowiązków, gdyż statystycznie znakomita większość z nich ma przynajmniej obowiązujące Studium, a zapewne znaczna część również obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Co istotne, istnienie zarejestrowanego zbioru MPZP jest wymagane, nawet jeśli gmina nie posiada obowiązujących MPZP, ale proceduje obecnie przystąpienia do uchwalenia MPZP.
W drugim etapie przyjrzeliśmy się wpisom w zgłoszonych zbiorach.
Spośród wszystkich 4335 zbiorów zarejestrowanych w EZiUDP można wyróżnić, że:
- 454 zgłoszeń nie ma podanego żadnego adresu usługi,
- 226 zgłosiło 1 usługę,
- 626 zgłosiło 2 usługi,
- 3029 zbiorów ma podane komplet 3 usług.
Powyższa informacja została również przedstawiona na wykresie poniżej:
Zatem z 90% gmin niecałe 70% zgłosiło poprawnie 3 rodzaje usług (wyszukiwania, przeglądania pobierania), czyli wymagany komplet.
Ze względu na nieregularne rozłożenie usług typami, tzn. sytuacje, w których gmina ma np. usługę wyszukiwania i pobierania, ale nie ma usługi przeglądania, próba przedstawienia zjawiska w sposób usystematyzowany może wprowadzać w błąd, więc na tym etapie przybliżymy jedynie informację o liczbie usług.
Na dziś w EZIUDP w zakresie tematu 3.4 zgłoszone są:
- 3266 usługi wyszukiwania (metadane),
- 3835 usługi przeglądania (WMS),
- 3464 usługi pobierania (WFS i/lub ATOM).
W kolejnych etapach planujemy sprawdzić i ocenić działanie poszczególnych usług oraz zakres publikowanych przez nie zbiorów danych.
Oczywiście będziemy też na bieżąco analizować zmiany - licząc głównie na ujawnianie nowych zgłoszeń i usług oraz informować Państwa w każdym kolejnym podsumowaniu.