piątek, 27 maja 2022

Kolejna informacja o przeprowadzonych badaniach i krótki komentarz do opinii wnioskodawcy

Część z Państwa poza kilkoma wnioskami otrzymała również "podsumowanie kampanii" w zakresie składanych wniosków, zaczynające się od słów:

W związku z zakończeniem badań dotyczących stanu usług danych przestrzennych z tematu 3.4 “Zagospodarowanie przestrzenne” oraz odpowiadając na pojawiające się pytania, pragnę Państwa poinformować o wynikach i wnioskach z badań, o których mowa powyżej.
 
gdzie wnioskodawca kreuje szereg wątpliwości i ogólnych zarzutów w zakresie bliżej nieokreślonej grupy samorządów. 
 
Wersja dla niecierpliwych:
  1. zwracamy uwagę, że tym razem to nie wniosek a informacja, nie trzeba reagować, mimo iż wnioskodawca chyba przez pomyłkę oczekuje odpowiedzi. 
  2. Większość zarzutów nie dotyczy użytkowników systemu eGmina, ze względu na podstawowe, niepasujące fakty - szczegóły poniżej. Skoro uwagi są do wszystkiego, to są do niczego.
  3. Takie badanie miałoby sens, gdyby wnioskodawca w trosce o prawidłowe działanie samorządów po uzyskaniu informacji od Państwa odniósł się konkretnie do rzekomych problemów w waszej gminie i przekazał je w postaci syntezy z przykładami waszych usług. Tymczasem opis uwag dotyczący nie wiadomo czego. W naszej ocenie  to osobiste opinie wnioskodawcy, do których każdy obywatel ma pełne prawo.
Wersja rozbudowana: 
 
Ad. I
Uwaga wnioskodawcy dotyczy treści umowy zawieranej pomiędzy gminą, a firmą zewnętrzną.  Treść umowy, o czym wielokrotnie przypominaliśmy, zawiera m.in. nazwę modułu jaki jest wdrażany. W zależności od modułu idzie za tym szereg czynności i usług koniecznych do jego prawidłowego funkcjonowania. Np. niemożliwe jest tworzenie metadanych czy zbiorów APP, jeśli zbiór nie został zgłoszony do EZiUDP. Siłą rzeczy te czynności trzeba wykonać. Zawsze zastrzegamy, że wynagrodzenie stanowi całość kosztów materiałowych i czynności bez rozróżniania np. rachunków za prąd czy amortyzacji sprzętu komputerowego. Natomiast uwaga dotycząca wadliwości usług została rozwinięta poniżej.
 
Ad. II
A. Zgodnie z całą korespondencją, zgłoszenie zbioru i usług do EZiUDP zostało wykonane na podstawie upoważnienia udzielonego firmie. Proces był w całości wykonany przez firmę, w sposób prawidłowy, zgodnie z prawem, zgodnie z najlepszą wiedzą techniczną, za zgoda organu rejestrującego zbiory. Co ważne faktem niezaprzeczalnym jest, że w EZiUPD zarówno zbiory jak i usługi są uwidocznione.
Punkt B nie ma zastosowania w naszym modelu usługi.
Punkt C odnosi się do "pozostałych".
 
Warto jednak skupić się w ramach wyjaśnienia na kwestii, nazwijmy ją roboczo, "text/html"
 
O co tak naprawdę chodzi? Wnioskujący w piśmie nie stawia żadnych pytań, wymagających odpowiedzi przez urząd. Dzieli się jedynie swoimi "wnioskami", do których ma prawo, jednak ich wartość merytoryczna jest wątpliwa i stawia pod znakiem zapytania kompetencje oraz intencje autora.Niemniej jednak dla Państwa informacji odnosimy się poniżej do poruszanych we wniosku sprawach:
Najczęściej spotykane problemy z usługami danych przestrzennych wynikają z udostępniania danych przestrzennych przez usługi WMS w formacie “text/html” zamiast wymaganego do wyświetlania pełnych informacji formatu “text/xml”.

Takie sformułowanie spowodowane jest albo "brakiem specjalistycznej wiedzy" wnioskującego, który myli i miesza różne pojęcia dot. zbiorów danych, usług przeglądania oraz pobierania, albo wynika z jego złej woli i świadomej chęci wprowadzenia w błąd pracowników urzędu.

1. Usługa WMS

Usługa WMS to jedna z tzw. usług przeglądania, które zgodnie z ustawą z 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (rozdz. 4, art. 9, ust. 1, pkt 2), będącą krajową implementacją europejskiej dyrektywy INSPIRE, umożliwiają:

wyświetlanie, nawigowanie, powiększanie i pomniejszanie, przesuwanie lub nakładanie na siebie zobrazowanych zbiorów oraz wyświetlanie objaśnień symboli kartograficznych i zawartości metadanych;

Związek pomiędzy usługą WMS a usługą przeglądania można znaleźć m.in. w specyfikacji Technical Guidance for the implementation of INSPIRE View Services:

While the recommended approach to implement INSPIRE view services is the [ISO 19128] – Web Map Service (WMS) 1.3.0, an INSPIRE View Service may also be implemented based on the OGC™ WMS 1.1.1 or OGC™ Web Mapping Tiling Service - WMTS 1.0.0 specifications.
Tak więc w skrócie: usługa WMS w wersji 1.3.0 lub 1.1.1 jest jednym ze sposobów realizacji usługi przeglądania.

W wymienionej wyżej specyfikacji znaleźć można listę operacji, jakie powinna zapewniać usługa przeglądania tj. jakie są wymagane:
Jak widać znajdują się tam zapytania GetCapabilities oraz GetMap. Pierwsza z nich zwraca informacje dot. samej usługi, umożliwiające skorzystanie z niej przez użytkowników i podłączenie jej w portalu mapowym lub programie typu GIS - są to np. lista warstw znajdujących się w usłudze, ich nazwy, zakresy przestrzenne itp. Przykładowe wywołanie zapytania GetCapabilities dla usługi WMS z planami https://mpzp.igeomap.pl/cgi-bin/141215?REQUEST=GetCapabilities&SERVICE=WMS.

Operacja GetMap służy do pobrania danych rastrowych - zgodnie ze specyfikacją usługa powinna umożliwiać pobranie obrazów (map) w formatach graficznych PNG lub GIF:

Zatem w kontekście usługi przeglądania sformułowanie o wymaganiu wyświetlania danych w formacie text/xml jest całkowicie nieuzasadnione - xml nie jest formatem rastrowym.

Być może wnioskodawca ma w tym przypadku na myśli zapytanie WMS GetFeatureInfo, które pozwala na wyświetlanie dodatkowych informacji opisowych o obiektach widocznych na mapie uzyskanej w operacji GetMap np. https://mpzp.igeomap.pl/cgi-bin/141215?VERSION=1.1.1&SERVICE=WMS&REQUEST=GetFeatureInfo&INFO_FORMAT=text/html&LAYERS=zasiegi&QUERY_LAYERS=zasiegi&FORMAT=image/png&SRS=EPSG:2180&BBOX=653849.0193393514,487905.22690951265,655122.4568393514,488582.57065951265&WIDTH=815&HEIGHT=434&X=481&Y=210&styles=. Jednak to zapytanie nie jest w ogóle wymienione w przywołanej specyfikacji ani przepisach - jest to funkcja dostępna opcjonalnie w serwerach WMS, natomiast poza wymaganiami stawianymi usługom przeglądania.
 
Tak więc jej obecność jest dopuszczalna, ale zupełnie nieobowiązkowa. Również format (oprócz html i xml może to być też np. json czy zwykły tekst), treść i zakres zwracanych informacji nie jest ustalony ani w europejskich, ani krajowych regulacjach. Również i w tym przypadku zarzut jest całkowicie nietrafny.
Zainteresowanym tematyką usług sieciowych polecamy dodatkowo publikację GUGiK autorstwa: Izdebski, Seremet "Praktyczne aspekty Infrastruktury Danych Przestrzennych w Polsce - Część II" (s. 17).

2. Zbiory danych GML

Przywołany we wniosku przepis: 
§ 7. Zbiór danych przestrzennych tworzy się w sposób umożliwiający udostępnianie danych przestrzennych (...) co najmniej:
1) w postaci dokumentu elektronicznego GML zgodnego ze schematem aplikacyjnym GML struktury zbioru danych przestrzennych (...).

dotyczy jak widać formatu i wymagań stawianym zbiorowi danych. Tymczasem usługa przeglądania nie służy do udostępniania danych w ich postaci źródłowej. Dane APP w formacie GML są w postaci wektorowej, a jak wykazano powyżej usługa przeglądania publikuje obrazy rastrowe, czyli dokonuje pewnego przetworzenia danych ("zobrazowania zbioru" jak to sformułowano w ustawie o IIP), by było możliwe ich wyświetlenie w postaci graficznego obrazu mapy. Do udostępniania danych powinna służyć usługa pobierania (WFS) i taką powinien badać wnioskodawca.

Podsumowując: nie można stawiać wymagań odnoszących się do plików GML (zbiór danych) do usługi przeglądania udostępniającej w postaci graficznej poddane w odpowiedni sposób przetworzeniu dane zawarte w tym zbiorze.

3. Niepoprawność usługi CSW

Tej sprawie również poświęciliśmy już dłuższy opis. Dla uproszczenia wskażemy, że wnioskodawca wybiórczo traktuje narzędzia walidujące. Otóż metadane (usługa CSW) dla zagospodarowania powinny być zwalidowanie udostępnionym przez Ministerstwo, zgodny z obowiązującym rozporządzeniem, nowym narzędziem: https://www.gov.pl/web/zagospodarowanieprzestrzenne/narzedzia.

Wnioskodawca sugeruje wykorzystanie wiekowego już Walidatora Metadanych, który nie posiada schematów walidujących dla metadanych ZP. Oczywiście jak już pisaliśmy, można bez problemu pozytywnie zwalidować tam metadane.

Dla odmiany w toku innej korespondencji wnioskodawca pisze:
"Zaznaczam, że sugerowanie się centralnym punktem dostępu do usług danych przestrzennych jakim jest Geoportal Krajowy (dostępny pod adresem geoportal.gov.pl) w kontekście zweryfikowania poprawności Państwa usług może nie przynieść efektu, gdyż narzędzie to posiada wady,"
sugerując, że rozwijany intensywnie przez ostatnie lata Geoportal Krajowy jest niewłaściwy.

at
Labels: , , , ,