Komentarz do nowych wniosków, przedsądownego wezwania i filmu w zakresie rzekomej wadliwości usługi WFS

Po raz kolejny gminy są zalewane kolejną edycją zapytań o kopie zgłoszeń do EZiUDP. Wnioskodawca jednocześnie załącza szereg mniej lub bardziej niespójnych uwag i "badań", które są oparte jedynie na subiektywnej opinii wnioskodawcy. W najnowszych wnioskach wnioskodawca podnosi 3 kwestie:

1) cały czas oczekuje kopii zgłoszenia, którego posiadanie nie wynika z żadnego przepisu prawa. Sytuacja jest nienormalna do tego tego stopnia, że niektórzy z Państwa otrzymują już "przedsądowe wezwania do wykonywania zadań własnych gminy" w których wnioskodawca sugeruje, że naruszacie Państwo jego dobra osobiste. Bez wskazania podstaw.

2) w części drugiej "post scriptum" wnioskodawca powołuje się wybiórczo na fragmenty odpowiedzi na skargę wnioskodawcy na Głównego Geodetę Kraju do Ministra Rozwoju i Technologii pomijając nadrzędne przesłanie tej odpowiedzi - bezzasadność skargi.

3) dodatkowo w "post scriptum" wnioskodawca wskazuje:

"Ponadto w związku z licznymi pytaniami, dotyczącymi wniosku o kopię zgłoszenia do Ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych, przesyłam Państwu link do filmu wyjaśniającego przedmiot pisma o dostęp do informacji publicznej oraz sposób weryfikowania poprawności plików GML udostępnionych przez przez usługę WFS"

Ad .1 

Zakładamy, że udzielili Państwo odpowiedzi wskazując, że nie są w posiadaniu kopii zgłoszenia, gdyż czynność zgłoszenia została wykonana przez upoważniony podmiot zewnętrzny, najczęściej przez naszą firmę lub przez GUGiK, co wynikało z zawartego przez gminę niegdyś porozumienia TERYT2. Tym samym, udzielili Państwo już wiążącej i zgodnej ze stanem faktycznym odpowiedzi i zrealizowali wniosek.

Przypominamy, że tryb uzyskiwania informacji publicznej obliguje organy do udostępniania informacji, w szczególności w postaci prawa wglądu do dokumentów urzędowych lub uprawnienia do niezwłocznego uzyskania informacji zawierającej aktualną wiedzę i sprawach publicznych.

Jeśli dokument nie został wytworzony przez gminę, która upoważniła podmiot do realizacji czynności, informujecie Państwo o stanie sprawy publicznej. Faktem niezaprzeczalnym jest, że zbiór EMUIA/MPZP jest poprawnie zgłoszony do ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych zgodnie z:

Przepis mówi wyraźnie, że organ (lub podmiot upoważniony do realizowania czynności w imieniu organu) przekazuje zgłoszenie zbioru celem zarejestrowania zbioru w ewidencji. Potwierdzeniem poprawności czynności zgłoszenia nie będzie zatem treść zgłoszenia (np. możemy mieć kopię wadliwego zgłoszenia, co zaskutkuje brakiem wpisu w EZiUDP), a fakt poprawnego zaistnienia zbioru wraz z kompletem informacji w EZIUDP.

Potwierdzenie poprawności wykonanej czynności i jej zgodności z prawem przez organ rejestrujący (GUGiK) będzie również dodatkowym dowodem w sprawie. Sugerujemy w celu pozyskania materiału dodatkowego skierować zapytanie do GUGiK:

"Zwracamy się z pytaniem, czy zbiór (tu wstawić EMUIA/MPZP/Studium) nr PL.PZIPIN/PL.ZIPPZP.NRNR jest poprawnie i z kompletem wymaganych informacji zgłoszony do Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych zgodnie z par 6 Rozporządzenia MIiR z dnia 28 listopada 2018 ws. EZiUDP?"

Np. Wójt Gminy Zgierz powinien zadać pytanie o treści:

"Zwracamy się z pytaniem, czy zbiór MPZP nr PL.ZIPPZP.3571 jest poprawnie i z kompletem wymaganych informacji zgłoszony do Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych zgodnie z par 6 Rozporządzenia MIiR z dnia 28 listopada 2018 ws. EZiUDP?"

W odpowiedzi Wójt Gminy Zgierz powinien otrzymać informację twierdzącą, gdyż zbiór jest zgłoszony, zawiera wskazanie na trzy usługi i ich adresy sieciowe, a wszystkie trzy usługi odpowiadają na zapytania zgodnie ze specyfikacjami odpowiednio CSW, WMS i WFS.

Ad. 2

Odpowiedź na skargę zawiera szereg podstaw prawnych wskazujących, że skarga na Głównego Geodetę Kraju została oddalona przez MRiT jako bezzasadna. Jest to kolejny dowód na to, że wnioskodawca operuje w sposób wybiórczy przepisami prawa, stosuję czynności zbliżone do nękania, straszenia i wskazywania rzekomych uchybień, co nie ma pokrycia w praktyce, a służy osiągnięciu określonego celu, jakim może być doprowadzenie do kontaktu z podmiotem zewnętrznym świadczącym zbliżone do skarżonych usługi.

 Ad. 3

Po raz kolejny wnioskodawca rozmija się z interpretacją całości przepisów prawa i norm w zakresie informacji przestrzennej jednocześnie wybierając jedną z usług świadczonych przez naszą firmę jako przykład nieprawidłowości. Taki też charakter ma nagrany film, w którym wnioskodawca lub inna osoba wykorzystując adres usługi WFS pobiera dane zwracane przez usługę i bezkrytycznie umieszcza je w walidatorze APP wykazując błędy.

W skrócie:

• Treść GML udostępnianego przez WFS ze względu specyfikację tej usługi nie ma prawa zawierać obiektów  DokumentFormalny oraz RysunekAktuPlanowaniaPrzestrzennego, które są obiektami nieprzestrzennymi. A te obiekty są wymagane schematem APP.
• Treść GML pobranego narzędziem zewnętrznym np. QGIS może być inna, ze względu na zmiany, jakie program eksportujący wprowadza do zapisywanego przez siebie pliku GML.
• Mając powyższe na uwadze, wadliwym jest przeprowadzenie kontroli poprawności usługi WFS w sposób przedstawiony we wniosku.

Wyjaśnienie merytoryczne dla osób zainteresowanych:

Na wstępie podstawy prawne udostępniania zbiorów poprzez usługi pobierania.

1. Ustawa

Przywołany w filmie przepis z ustawy o IIP brzmi w części poświęconej usługom pobierania w następujący sposób:

Rozdział 4
Usługi danych przestrzennych
Art. 9. 1. Organy administracji prowadzące rejestry publiczne, które zawierają zbiory związane z wymienionymi w załączniku do ustawy tematami danych przestrzennych, tworzą i obsługują, w zakresie swojej właściwości, sieć usług dotyczących zbiorów i usług danych przestrzennych, do których zalicza się usługi:

[...]

3) pobierania, umożliwiające pobieranie kopii zbiorów lub ich części oraz, gdy jest to wykonalne, bezpośredni dostęp do tych zbiorów

Jak widać już w ustawie nadrzędnej przewidziano sytuację, gdy struktura danego zbioru danych może istnieć w takiej postaci, w której udostępnienie jej za pomocą usługi pobierania w oryginalnej formie (1:1) może nie być możliwe, jak również dopuszczalne jest udostępnienie jedynie części zbioru.

Dodatkowe wyjaśnienie:

Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku zbiorów danych APP.

Podstawowa struktura pliku APP zawiera następujące obiekty:

• app:AktPlanowaniaPrzestrzennego,
• app:RysunekAktuPlanowaniaPrzestrzennego,
• app:DokumentFormalny (dokumentUchwalajacy).

Elementy te w pliku występują na tym samym poziomie i są ze sobą ściśle powiązane, natomiast tylko  jeden z nich posiada odniesienie przestrzenne  (element app:zasiegPrzestrzenny w app:AktPlanowaniaPrzestrzennego) tj. geometrię określającą granicę obszaru objętego danym planem/studium i pozwalające na umiejscowienie obiektu na mapie. Pozostałe obiekty w pliku APP nie posiadają takich odniesień przestrzennych:

- treść uchwały reprezentowana w GML jako DokumentFormalny (co jest zrozumiałe, bo dokument tekstowy nie jest obiektem, który ma odpowiednik w rzeczywistości o określonym położeniu w przestrzeni)

- RysunekAktuPlanowaniaPrzestrzennego wskazujący na plik GeoTiff z rysunkiem aktu (w tym przypadku obiekt Rysunek w GML "nie wie" o położeniu przestrzennym; jest ono zapisane tylko w pliku Tiff, który jest zewnętrznym plikiem względem pliku APP - w APP jest jedynie link).

 

Jednocześnie w zapisach rozporządzenia dot. uchwalonych aktów planowania znajdują się takie zapisy:

• Jeżeli akt planowania przestrzennego jest prawnie wiążący, to informacja o jego rysunku musi być wyspecyfikowana
• Należy podać co najmniej dokument w sprawie przystąpienia do sporządzenia aktu planowania przestrzennego lub dokument uchwalający akt planowania przestrzennego

Zatem plik APP dla uchwalonego aktu musi posiadać oprócz AktPlanowaniaPrzestrzennego obiekty typu Rysunek oraz Dokument, by zachodziła zgodność z przepisami.

Jak wskazano powyżej jedynie ten pierwszy element ma charakter danych przestrzennych i tylko ten jest możliwy do udostępnienia poprzez usługi danych przestrzennych.

Z jednej strony za pomocą usługi danych przestrzennych (tu: pobierania - WFS) możemy udostępnić tylko dane przestrzenne (AktPlanowaniaPrzestrzennego), a z drugiej strony wymagane jest istnienie obiektów Rysunek i Dokument. Mamy więc do czynienia z sytuacją, w której udostępnienie bezpośrednie całościowego zbioru APP poprzez usługę pobierania nie jest wykonalne - co jest dopuszczalne w świetle ww. zapisu z ustawy.

2. Rozporządzenie

W rozporządzeniu w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego zapis dot. udostępniania brzmi następująco:

Rozdział 3
Udostępnianie zbioru danych przestrzennych
§ 7. Zbiór danych przestrzennych tworzy się w sposób umożliwiający udostępnianie danych przestrzennych oddzielnie dla każdego aktu planowania przestrzennego co najmniej:
1) w postaci dokumentu elektronicznego GML zgodnego ze schematem aplikacyjnym GML struktury zbioru danych przestrzennych oraz

2) dla obiektów obejmujących cyfrową reprezentację części graficznej aktu planowania przestrzennego z nadaną georeferencją w postaci plików GeoTIFF

Należy zwrócić uwagę, że w żadnym miejscu rozporządzenie nie wspomina o udostępnianiu zbioru w postaci usługi ani o zgodności danych w usłudze ze schematem aplikacyjnym. Zbiór ma być udostępniony w postaci dokumentu elektronicznego i to ten dokument ma być zgodny ze schematem.

Ponadto widać tu rozdzielenie - udostępnienie zbioru planów odbywa się dwutorowo: oddzielnie dla danych zapisanych w plikach APP (dane wektorowe i opisowe) oraz oddzielenie dla plików rysunków (dane rastrowe).

3. Podsumowanie

Tak więc wnioskujący podobnie jak we wcześniejszych wnioskach łączy dwie oddzielne sprawy i z braku wiedzy lub świadomie ze złej woli interpretuje je w wygodny dla siebie sposób.

Tymczasem, trzymając się przepisów, sytuacja wygląda następująco:

1. TAK, gminy powinny udostępniać dane za pomocą usług (ustawa)

adresy usług dostępne są na stronie z wykazem planów

2. TAK, gminy powinny udostępniać pliki/zbiory danych APP zgodne ze schematem (rozporządzenie)

pliki GML dla pojedynczych APP oraz plik z kompletnym zbiorem dostępne są również na stronie z wykazem planów

3. NIE, ani jeden, ani drugi przepis nie mówi, że to usługa (dane pobrane z usługi) ma być zgodna ze schematem (oba rozwiązania istnieją równolegle i niezależnie obok siebie)

4. Przykład z życia

Dodatkowo, pokażemy, że inni dostawcy systemów mapowych dla gmin również realizują usługi w identycznej formule. Jako przykład użyjemy wymieniony wcześniej, w pełni poprawny zbiór dla gminy Zgierz: https://integracja.gugik.gov.pl/eziudp/index.php?edycja=43168

Po podłączeniu adresu usługi pobierania (https://geomapmaker.online/geoserver/ZgierzWMpzp/wfs) do programu QGIS widać, że w usłudze znajdują się warstwy dla zasięgów planów oraz rysunków, a oprócz tego dla zasięgów przystąpień. Jak można się spodziewać brak w usłudze jakiegokolwiek odniesienia do obiektu typu DokumentFormalny z APP.

Podłączenie usługi WFS w QGIS:

Po dodaniu warstwy z zasięgami planów i sprawdzeniu atrybutów obiektu od razu można naocznie stwierdzić, że forma i treść zawartych tam informacji nie jest zgodna z wymogami rozporządzenia - wymienić można m.in.:

• pole dokumentUchwalajacy jest puste (wartość NULL) - tymczasem dla planów obowiązujących informacja o uchwale musi być wyspecyfikowana
• pole rysunek zawiera wartość tekstową (numer i nazwa uchwały) - powinno to być jednak wskazanie na obiekt XML typu RysunekAktuPlanowaniaPrzestrzennego lub choćby link wskazujący na plik Geotiff z rysunkiem
• pole zasiegPrzestrzenny wypełnione jest wartością liczbową o niewiadomym znaczeniu - wg. rozporządzenia powinno ono zawierać geometrię reprezentującą granicę obowiązywania danego planu

Niemniej jednak dane pobrane z usługi do programu QGIS możemy z sukcesem wyeksportować do pliku GML i zapisać go na dysku:

Alternatywnie możemy pobrać dane z usługi bezpośrednio poprzez poniższe zapytanie:

https://geomapmaker.online/geoserver/ZgierzWMpzp/wfs?service=WFS&request=GetFeature&typename=ZgierzWMpzp:app.AktPlanowaniaPrzestrzennego.MPZP

Poniżej obraz treści GML zapisany przez QGIS oraz pobrany bezpośrednio z usługi:

Jak można zobaczyć w treści pliku zapisanego w QGIS w ogóle nie ma elementu typu app:AktPlanowaniaPrzestrzennego. Został on zastąpiony przez obiekt o nazwie, która odpowiada nazwie pliku wybranego podczas zapisu (w tym przypadku zg). Również tzw. przestrzeń nazw w przypadku pozostawienia standardowych ustawień zapisu w QGIS została zmieniona z app: na standardową typu ogr:.

Wynika z tego ważny wniosek, że nie można oceniać usługi na podstawie pliku zapisanego w tym czy innym programie, gdyż tego typu eksporty mogą powodować zmiany w strukturze danych oraz utratę części informacji.
Plik pobrany z usługi również nie posiada ww. elementu, zamiast tego znajduje się tam ZgierzWMpzp:app.AktPlanowaniaPrzestrzennego.MPZP czyli dodano na końcu ".MPZP," co ma ogromne znaczenie w kontekście zgodności ze schematem z rozporządzenia.

Oczywiście ze względu na wszystkie powyższe uwagi dotyczące danych z usługi, bez względu na sposób ich pobrania i zapisania do pliku, w obu przypadkach sprawdzenie oficjalnym walidatorem na stronie https://aplikacje.gov.pl/app/gov_xml_validator zakończy się komunikatem o niepoprawnej walidacji udostępnianego przez usługę WFS pliku GML: