środa, 1 lutego 2023

Podsumowanie miesiąca - styczeń 2023

W pierwszym miesiącu 2023 r. odnotowano znaczny wzrost odwiedzin portali e-mapa - nie tylko w porównaniu do grudnia (w którym ze względu na okres świąteczno-noworoczny liczba wizyt była niższa od średniej), ale również w stosunku do wszystkich miesięcy ubiegłego roku.

Suma wizyt na wszystkich portalach wyniosła ponad 1,6 mln i była większa o ok. 400 000 w porównaniu do grudnia oraz ok. 200 000 do marca 2022 (dotychczasowy rekordowy miesiąc). Największą liczbę odsłon zanotował oczywiście Geoportal polska.e-mapa.net, który odwiedzony został ponad 215 000 razy, tym samym tu również pobity został ubiegłoroczny rekord z marca (212 tys.).

Sumaryczny wykres odwiedzin za ostatni rok dla wszystkich portali e-mapa przedstawiono poniżej:


Wszystkie urzędowe portale e-mapa.net dla gmin są monitorowane również w ramach rządowego serwisu widok.gov.pl. Tu także odnotowano duży wzrost odwiedzin  - w styczniu było ich 319 tys. w porównaniu do 238 tys. w grudniu.

Nowe opcje w aplikacji do generowania plików APP

W odpowiedzi na Państwa uwagi i sugestie wprowadziliśmy na stronie e-mapa.net/app możliwość generowania dokumentów APP dla aktów planowania na etapie "prawnie wiążący lub realizowany".

Narzędzie do generowania danych przestrzennych dla APP miało początkowo ułatwiać urbanistom i samorządom przygotowanie plików GML (załączników do uchwały) dla aktów na etapie "w opracowaniu" oraz "w trakcie przyjmowania", jednak, jak wynika z otrzymywanych przez nas wiadomości, pojawiła się także potrzeba tworzenia GML dla aktów już uchwalonych i opublikowanych.

W tym celu uwzględniliśmy ww. status na liście wyboru "Etap procesu planowania, na którym znajduje się APP":


oraz dodaliśmy nowy ekran Publikacja, umożliwiający podanie daty wejścia w życie aktu oraz podstawowych informacji dot. jego publikacji w dzienniku urzędowym:





poniedziałek, 30 stycznia 2023

Badanie usług oraz zbiorów MPZP i SUIKZP - monitoring #2

Kontynuując rozpoczęty 2 tygodnie temu temat badania usług i zbiorów z tematu zagospodarowanie przestrzenne, przystąpiliśmy do szczegółowej analizy i oceny usług zadeklarowanych w ramach zbiorów znajdujących się w rejestrze EZiUDP.

W tym celu przygotowaliśmy odpowiednie mechanizmy, które wykonują automatyczne analizy zgłoszonych usług na podstawie zwracanych przez nie odpowiedzi. Aktualny zakres badania obejmuje:

  1. sprawdzenie, czy dla danego zbioru zgłoszono usługi:
    • wyszukiwania;
    • przeglądania;
    • pobierania;
  2. sprawdzenie, czy adresy ww. usług działają i odpowiadają na zapytania;
  3. sprawdzenie, czy usługa wyszukiwania posiada metadane dla zbioru ze zgłoszenia;
  4. sprawdzenie, czy usługa przeglądania posiada warstwy zgodne ze specyfikacją;
  5. sprawdzenie, czy usługa pobierania posiada warstwy odpowiadające obiektom APP z zał. nr 1 do rozporządzenia;
  6. dodatkowo, dla usługi pobierania ATOM, sprawdzenie występowania podpisu cyfrowego w pliku ze zbiorem.
Końcowa ocena zbioru przedstawiona jest w skali punktowej 0-10. Na wynik składa się suma ocen trzech usług. Usługa wyszukiwania może uzyskać maksymalnie 2 punkty, usługa przeglądania może uzyskać maksymalnie 3 punkty, a usługa pobierania może uzyskać maksymalnie 5 punktów. Oceny zwagowano pod kątem ważności - usługa pobierania ze względu na zapewnienie pełnego dostępu do zbioru APP ma też największą wartość punktową.
Czyli zbiór z oceną 0 punktów oznacza, że dla zbioru nie zgłoszono żadnej usługi, natomiast zbiór z oceną 10 oznacza kompletność usług, zgodność z wymogami technicznymi oraz dostępność zbioru APP  wraz z podpisem kierownika jednostki.

Przykładowy wynik dla zbioru MPZP jednej z gmin wraz ze składowymi oceny zaprezentowano poniżej:

 
Ponieważ badanie wykonano dla wszystkich zbiorów, każdy użytkownik z dowolnej gminy może zapoznać się ze szczegółowym wynikiem dla swojej jednostki. Wyniki badania poszczególnych zbiorów można sprawdzić w każdej chwili na stronie e-mapa.net/app pod przyciskiem "Wyniki badania zbiorów dla gmin". Zachęcamy do sprawdzenia wyniku dla swojej gminy.


Po przejściu do pozycji opisanej wyżej należy z rozwijalnej listy wybrać gminę lub wpisać fragment nazwy lub identyfikatora TERYT. Po wybraniu jednostki można zapoznać się z ogólnym wynikiem dla gminy oraz zobaczyć oceny obu zbiorów. Klikając na wybrany z nich możliwe jest zapoznanie się z dokładnym raportem, prezentującym m.in. cząstkową ocenę poszczególnych elementów każdej z usług oraz wyszczególnienie ew. braków lub błędów. 

Spośród 4351 przebadanych zbiorów ocenę 0 uzyskało 445, a 1370 dostało 10 punktów. Na dzień badania średnia ocena wszystkich zbiorów to 6,05 pkt.

Jednocześnie warty odnotowania jest fakt, że od publikacji poprzedniego badania 7 gmin, które nie posiadały w EZiUDP zgłoszonych żadnych zbiorów, taki zbiór/zbiory zgłosiły.
Jednocześnie wzrosła liczba zbiorów z kompletem 3 usług (z 3029 na 3057), co również należy przyjąć z zadowoleniem.
 
Badania kompletności rejestru EZiUDP i poszczególnych zbiorów będą powtarzane, a podsumowanie ich wyników będziemy dla Państwa sukcesywnie publikować na naszym blogu.


środa, 18 stycznia 2023

Badanie usług oraz zbiorów MPZP i SUIKZP - monitoring nr 1

W październiku 2022 r. minął termin graniczny, do którego gminy były zobowiązane opracować i udostępnić zbiory aktów planowania przestrzennego za pomocą usług sieciowych.

Zgodnie z przepisami usługi powinny być zarejestrowane wraz ze zbiorami w temacie 3.4 Zagospodarowanie Przestrzenne w ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych prowadzonej przez GUGIK.

Z początkiem 2023 r. podjęliśmy decyzję o prowadzeniu monitoringu publikacji usług przez gminy, uznając, że warto szerzej zaprezentować postęp prac związanych z cyfryzacją w gminach. Jest to pierwsze ogólne badanie. W kolejnych etapach postaramy się badać istotne elementy bardziej szczegółowo.

Najważniejsza analiza na początek dotyczy istnienia zbiorów zgłoszonych do EZiUDP.

W pierwszym etapie sprawdziliśmy liczbę zbiorów i usług prowadzonych przez gminy.

Na podstawie informacji z EZIUDP na 2477 gmin w Polsce:

  1. 249 gmin nie posiada żadnego zgłoszonego zbioru,
  2. 121 gmin zgłosiło tylko 1 zbiór:
    • 86 to zbiór MPZP,
    • 35 to zbiór SUIKZP,
  3. 2107 gmin ma zgłoszone oba zbiory.
Rozkład istnienia zbiorów zilustrowano na wykresie poniżej:

Zatem pierwsze spostrzeżenie jest takie, że 10% samorządów nie zgłosiło wcale zbiorów do Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych. Wygląda to zatem na niedopełnienie obowiązków, gdyż statystycznie znakomita większość z nich ma przynajmniej obowiązujące Studium, a zapewne znaczna część również obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Co istotne, istnienie zarejestrowanego zbioru MPZP jest wymagane, nawet jeśli gmina nie posiada obowiązujących MPZP, ale proceduje obecnie przystąpienia do uchwalenia MPZP.

W drugim etapie przyjrzeliśmy się wpisom w zgłoszonych zbiorach.

Spośród wszystkich 4335 zbiorów zarejestrowanych w EZiUDP można wyróżnić, że:

  1. 454 zgłoszeń nie ma podanego żadnego adresu usługi,
  2. 226 zgłosiło 1 usługę,
  3. 626 zgłosiło 2 usługi,
  4. 3029 zbiorów ma podane komplet 3 usług.

Powyższa informacja została również przedstawiona na wykresie poniżej:

Zatem z 90% gmin niecałe 70% zgłosiło poprawnie 3 rodzaje usług (wyszukiwania, przeglądania pobierania), czyli wymagany komplet.
Ze względu na nieregularne rozłożenie usług typami, tzn. sytuacje, w których gmina ma np. usługę wyszukiwania i pobierania, ale nie ma usługi przeglądania, próba przedstawienia zjawiska w sposób usystematyzowany może wprowadzać w błąd, więc na tym etapie przybliżymy jedynie informację o liczbie usług.

Na dziś w EZIUDP w zakresie tematu 3.4 zgłoszone są:

  • 3266 usługi wyszukiwania (metadane),
  • 3835 usługi przeglądania (WMS),
  • 3464 usługi pobierania (WFS i/lub ATOM).

W kolejnych etapach planujemy sprawdzić i ocenić działanie poszczególnych usług oraz zakres publikowanych przez nie zbiorów danych.

Oczywiście będziemy też na bieżąco analizować zmiany - licząc głównie na ujawnianie nowych zgłoszeń i usług oraz informować Państwa w każdym kolejnym podsumowaniu.

wtorek, 17 stycznia 2023

Automatyczne zaświadczenia z uproszczonych planów urządzania lasu również w powiecie wejherowskim

Z początkiem stycznia 2023 r. w portalu e-mapa powiatu wejherowskiego wejherowski.e-mapa.net udostępniono nową e-usługę generowania zaświadczeń z uproszczonych planów urządzania lasu iGeoUPUL. Moduł pozwala na automatyczne wydawanie zaświadczeń o położeniu działki w UPUL, które są podpisane pieczęcią elektroniczną powiatu (co jest możliwe dzięki nowelizacji Kodeksu Postępowania Administracyjnego w zakresie artykułu 14.). Usługa nie wymaga żadnych czynności ze strony pracowników urzędu i działa w trybie 24/7.
 
Pierwszym powiatem, który wdrożył opisywane rozwiązanie - i to już w 2021 r. - jest powiat miński. Obecnie e-usługa jest uruchomiona w 3 powiatach: mińskim, piaseczyńskim i wejherowskim, a za pomocą narzędzia wygenerowano automatycznie ponad 4.200 zaświadczeń.

Jednym z elementów modułu jest prezentacja granic obszarów objętych UPUL na mapie. Poniżej przedstawiono widok z włączona warstwą w trybie publicznym. W celu złożenia wniosku o zaświadczenie należy z paska narzędzi wybrać "Zakup" i przejść do pozycji "Wnioski i formularze":


System przekieruje nas do wyboru formularza, gdzie należy następnie podać informacje potrzebne do rejestracji wniosku, m.in. dane kontaktowe oraz listę działek, na które składany jest wniosek. Taki zestaw informacji pozwoli na wygenerowanie zaświadczenia o położeniu działki na obszarze objętym lub nie objętym UPUL.

W kolejnym kroku procedury użytkownik zostanie poproszony o dokonanie opłaty za pomocą płatności online. Po dokonaniu płatności na adres e-mail zostanie wysłana wiadomość z linkiem do pobrania gotowego dokumentu opatrzonego pieczęcią elektroniczną starostwa:

środa, 11 stycznia 2023

Kolejna skarga do WSA

W nowym roku należy spodziewać się kolejnej fali bezzasadnych skarg, tym razem ponownie kierowanych do WSA. Ten sam podmiot, mimo dwóch akcji kierowania skarg, gdzie obie zakończyły się niepowodzeniem:

1) Skarga do WSA: https://geo-system.blogspot.com/2022/10/informacja-o-odrzuceniu-skargi-przez-wsa.html

2) Skarga do Rady Gminy: https://geo-system.blogspot.com/2022/12/infomacje-o-odrzuceniu-skargi-na.html

po raz trzeci używając tej samej, obalonej wielokrotnie argumentacji, kieruje skargę do WSA podnosząc, że organ nie chce udostępnić zbioru na zasadach podanych przez wnioskodawcę.

Nadmieniamy, że większość treści skargi powiela użyte już argumenty, co do których wielokrotnie się odnosiliśmy:

1) https://geo-system.blogspot.com/2022/12/kolejny-wniosek-o-udostepnienie-porzez.html

2) https://geo-system.blogspot.com/2022/12/skarga-na-beczynnoscwojtaburmistrza-do.html

3) https://geo-system.blogspot.com/2022/10/problematyka-udostepniania-podpisanych.html


W przypadku otrzymania takiej nowej skargi, prosimy o kontakt, udostępnimy Państwu nasze stanowisko, które będzie można ewentualnie wykorzystać podczas przesyłania skargi do WSA.


Niezależnie od tego należy sytuację podsumować następująco:

1) Jest to już trzecie podejście do tego samego tematu, które również jest skazane na odrzucenie.

2) Skarżący powołuje się na wymieniane wcześniej wielokrotnie przepisy prawa, ale konsekwentnie pomija najważniejsze zapisy rozporządzenia regulujące funkcjonowanie Zbioru APP (opisywane m.in tutaj). 

Zbiór APP musi być zgodny z modelem pojęciowym (par 3) i podpisany (par 6). Te dwa elementy łącznie determinują fakt, że zbiór musi być wcześniej przygotowany i przedłożony do podpisu kierownikowi jednostki. Udostępnianiu finalnie podlega więc przygotowany wcześniej zbiór, co jest obowiązkiem organu. Nie jest natomiast obowiązkiem organu udostępnianie pliku GML zawierającego informację o planach miejscowych w dowolnej wybranej przez wnioskodawcę formie.

3) Zbiór APP jest dostępny za pomocą usługi pobierania ATOM, ujawnionej w EZiUDP i zgodnej z obowiązującymi przepisami prawa - bezzasadne jest więc w ogóle żądanie udostępnienia Zbioru niespełniającego wymogów opisanych w pkt 2, gdyż zbiór jest dostępny w pełni bezpłatnie on-line, nie stanowi więc informacji publicznej podlegającej udostępnieniu.

Usługa ATOM udostępnia CAŁY ZBIÓR, z którego wnioskodawca może dowolnie wybrać interesujące go informacje. Zgodnie z zapisami par. 6 rozporządzenia udostępniany zbiór jest podpisany przez kierownika jednostki, co gwarantuje jego integralność.

Nie jest więc prawdą, że czegoś Państwo celowo nie udostępniacie.

Również Ministerstwo Rozwoju i Technologii w dniu 5 stycznia 2023 przychyliło się do naszego wniosku o uszczegółowienie zasad udostępniania Zbioru APP o czym pisaliśmy:

https://geo-system.blogspot.com/2023/01/bedne-dziaanie-oficjalnych-walidatorow.html

i obecnie do udostępniania rekomendowana jest usługa "ATOM, dla pojedynczych APP oraz Zbioru APP".

4) Stwierdzenie ze skargi "część gmin w Polsce zapewnienia bezpośredni dostęp do kompletnych zbiorów danych przestrzennych APP poprzez usługę pobierania WFS" jest ewidentną nieprawdą. Wymieniane we wcześniejszych pismach "wzorcowe" usługi WFS nie udostępniają kompletnych (zgodnych ze schematem aplikacyjnym i podpisanych cyfrowo) zbiorów, a jedynie coś, co próbuje udawać APP - analizowaliśmy to już wcześniej.

Nie można fałszywym twierdzeniem udowadniać wykonalności bezpośredniego dostępu do danych. W tym świetle długie epistoły i zarzucanie w pkt. 2 i 3 pisma linkami oraz wyrwanymi z kontekstu cytatami nie mają większego znaczenia - oparcie "argumentacji" na podstawie fałszu jest bezcelowe i bezzasadne, może co najwyżej stanowić kolejną próbę manipulacji i wprowadzenia w błąd.

5) Wykorzystywanie wyjętego z kontekstu fragmentu z pisma MiR z lipca 2022 r.:

"Zatem brak zasięgu przestrzennego dla wskazanych obiektów nie wpływa na możliwość publikacji danych przestrzennych w zakresie tematu ZP za pomocą usług WMS i WFS."

świadczy jedynie o braku argumentacji lub o ignorancji.

Zwracamy uwagę, że ww. fragment nie odnosi się do Zbiorów APP (które były przedmiotem wniosku), a do "danych przestrzennych w zakresie tematu ZP". Wyrażamy jednocześnie ubolewanie,  że zabrakło pełnej treści tego pisma, gdyż sądzimy, że ujawnienie treści mogłoby rzucić zupełnie inne światło na użytą argumentację skarżącego.

6) Należy zadać pytanie: jeśli argumentacja skarżącego byłaby spójna i nie budziła wątpliwości, to czy miałoby sens tak usilnie zapraszać Państwa na organizowane codziennie spotkania on-line?

Jeśli na takim spotkaniu nie będzie pokazany prawidłowy proces pobrania zbioru i sprawdzenia go w walidatorze i zweryfikowania podpisu, to szkoda Państwa czasu. Przypominamy, że tylko zbiór zgodny ze schematem aplikacyjnym i podpisany przez kierownika jednostki stanowi prawidłowy Zbiór APP. Jakiekolwiek inne rozwiązania nie są w pełni zgodne z obowiązującym prawem, nawet jeśli dobierając wedle uznania (i pomijając te niewygodne) poszczególne przepisy prawa z różnych aktów można skonstruować argumentację jak w skardze.

Pokazywanie na spotkaniu, że usługa WMS nie działa np. jakimś w wybranym portalu ma się nijak do przedmiotu wniosku i skargi. Również zwracaliśmy dawno temu uwagę, że nie można wybrać sobie jakiegoś portalu, który ma wadę i na tej podstawie opierać tezy o wadzie usługi w sytuacji, gdy działa ona prawidłowo w trzech innych narzędziach (pisaliśmy o tym tutaj).

7) Kwestie formalne, tj. 

a) czy rzeczywiście naruszacie Państwo czyjąś konstytucyjną swobodę,

b) jaki rodzaj uchybienia skarżący zarzuca organowi,

c) kwestia próby przypisania indywidualnego charakteru sprawie udostępnienia informacji dostępnych powszechnie (za pomocą opisanej w przepisach Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych) 

powinni oczywiście rozsądzić kompetentni prawnicy i sędziowie WSA, gdyż są to sprawy ponad charakter merytoryczny i techniczny z dziedziny jaką się zajmujemy.

Wydaje się jednak, że analogia do próby uzyskania za pomocą wniosku w trybie DIP np. treści uchwały rady gminy, która jest przecież publicznie dostępna na BIP i/lub w Dz.U. jest tutaj na miejscu. Należy dodać do tego, że uchwała winna być wydrukowana na zielonym papierze czcionką Comic Sans, w przeciwnym wypadku wnioskodawca uzna, że organ nie chce udostępnić danych w zawnioskowany sposób.

8) W świetle powyższego po raz kolejny potwierdzamy, że twierdzenie o nieprawidłowym działaniu organu jest bezzasadne, tym bardziej, że organ nie odmawia skarżącemu danych, a informuje go gdzie i w jakim trybie są one dostępne dla każdego on-line.


czwartek, 5 stycznia 2023

Błędne działanie oficjalnych walidatorów APP - odpowiedź na wniosek

W odpowiedzi na wniosek z 9 grudnia 2022, w którym zgłaszaliśmy błędne działanie walidatorów danych przestrzennych APP, otrzymaliśmy od Ministerstwa Rozwoju i Technologii odpowiedź, w której ministerstwo potwierdza nieprawidłowe funkcjonowanie obu narzędzi oraz deklaruje podjęcie działań mających na celu wprowadzenie do nich odpowiednich poprawek.

Przypominamy, że w oficjalnych walidatorach, które opublikowane zostały na stronie resortu https://www.gov.pl/web/zagospodarowanieprzestrzenne/narzedzia odkryliśmy błędy, które w określonych przypadkach powodowały negatywny wynik walidacji dla prawidłowo przygotowanych plików APP ze zbiorami MPZP i SUIKZP:

  • Walidator danych planistycznych online - błędnie walidował zbiory z aktami, które posiadały obiekty typu DokumentFormalny i asocjację zmienia;
  • Wtyczka APP dla programu QGIS - nieprawidłowo sygnalizowała błędy w zbiorach, które składały się z aktów o różnych skalach i wynikających z nich różnych układach współrzędnych w elementach zasiegPrzestrzenny ukladOdniesieniaPrzestrzennego.



Zgodnie z informacją, odpowiednie komunikaty ws. aktualizacji walidatorów będą publikowane na stronie https://www.gov.pl/web/zagospodarowanieprzestrzenne/wiadomosci

Jednocześnie informujemy, że walidator przygotowany przez naszą firmę na stronie https://e-mapa.net/app/ działa poprawnie i nie wykazuje ww. błędów.

Dodatkowo, ministerstwo uwzględniło naszą sugestię zmiany rekomendacji dot. sposobu udostępniania danych APP za pomocą usługi ATOM:

[Aktualizacja 10.01.2023] Już zmiana została uwidoczniona na stronie: