piątek, 26 sierpnia 2022

Usługa pobierania ATOM - z czym to się je?

W związku z udostępnieniem dla zbiorów APP usługi ATOM (informacja tutaj) postanowiliśmy przybliżyć Państwu czym jest usługa ATOM i w jaki spełnia postawione przed usługą pobierania wymogi formalne i techniczne.

Usługa ATOM jest usługą służącą do pobierania predefiniowanych zestawów (lub elementów zestawów) danych, bez potrzeby definiowania parametrów zbiorów przez użytkownika. Predefiniowany zestaw danych lub wcześniej wydzielona część zestawu danych jest pobierana w całości bez możliwości zmiany zawartości, kodowania czy układu współrzędnych.1

ATOM to międzynarodowy standard udostępniania danych przestrzennych w Internecie. Szczegółowe informacje na temat profilu usług ATOM dostępne są na stronach Komisji Europejskiej w dokumencie Technical_Guidance_Download_Services_v3.1.pdf.
Dokument ten wymienia standard ATOM na równi ze standardem WFS jako jedną z dwóch możliwych implementacji usługi pobierania w rozumieniu przepisów o INSPIRE.

Zgodnie z Art. 9. 1. ppkt 3) ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej  (która jest implementacją przepisów INSPIRE na grunt prawa krajowego) usługi pobierania umożliwiają "pobieranie kopii zbiorów lub ich części oraz, gdy jest to wykonalne, bezpośredni dostęp do tych zbiorów". Usługa ATOM umożliwia pobieranie zbioru danych (w tym przypadku zbioru danych APP), tak więc jak najbardziej zapewnia zgodność z ustawą o IIP.

Ponadto uruchomiona usługa ATOM dla zbiorów APP zwraca dane w postaci dokumentu elektronicznego GML zgodnego ze schematem aplikacyjnym GML (par. 7. pkt 1. rozporządzenia w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego), a zakres zwracanych informacji obejmuje:
  • akt planowania przestrzennego
  • rysunek aktu planowania przestrzennego
  • dokument powiązany z aktem planowania przestrzennego
(tj. par. 3 pkt. 2. ppkt. 1, 2 i 3) - co spełnia wymogi przywołanego rozporządzenia.

Dodatkowo zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej usługa pobierania ATOM dla APP jest poprawnie ujawniona w Ewidencji Zbiorów i Usług Danych Przestrzennych prowadzonej przez GUGiK.

W toku wcześniejszych publikacji informowaliśmy o wezwaniach do usunięcia naruszenia prawa lub skargach do WSA dotyczących właśnie usług pobierania. Osoba skarżąca podnosiła problem braku elementów typu "rysunek aktu planowania" oraz "dokument powiązany z aktem planowania", a także niezgodności ze schematem aplikacyjnym GML usługi WFS (co było zwykłą manipulacją - wyjaśnienia w tym zakresie wielokrotnie zamieszczaliśmy na blogu).
 
Usługa ATOM dla APP zwraca plik zgodny ze schematem i zawierający wszystkie wymagane w rozporządzeniu elementy, dlatego pojawiające się twierdzenia w różnych pismach o niespełnianiu przez usługę ATOM odpowiednich przepisów jest po prostu fałszywe (a dodatkowo nie jest poparte żadnymi wyjaśnieniami ani argumentami, co ponownie każe się zastanowić nad intencjami oraz poziomem wiedzy merytorycznej osoby skarżącej).

O faktycznej poprawności usługi i udostepnianego w niej zbioru APP można się przekonać samodzielnie przy pomocy dowolnej przeglądarki ATOM jak np. narzędzie https://mapy.geoportal.gov.pl/iMapLite/atomExplorer udostępniane przez GUGiK (lub wtyczka INSPIRE Atom Client dla programu QGIS).

Opis korzystania z usługi ATOM w narzędziu GUGiK:
  • adres usługi ATOM dla zbiorów APP to https://mpzp.igeomap.pl/atom
  • adres ten należy wkleić w polu Feed URL i kliknąć Otwórz Feed
  • po dodaniu adresu usługi wyświetlona zostanie lista dostępnych gmin  (rys. 1)
  • po wybraniu gminy (np. Chociwel) należy przyciskiem pobrać informacje o dostępnych paczkach danych
  • w kolejnym kroku należy kliknąć przycisk Pobierz plik, co spowoduje zapisanie pliku w formacie GML  (rys. 2)
  • pobrany na dysk plik można następnie zwalidować przy pomocy opcji zbiór danych APP w oficjalnym walidatorze APP udostępnionym na stronie rządowej https://aplikacje.gov.pl/app/gov_xml_validator/ (rys. 3)
rys. 1 rys. 2 rys. 3


[1] https://www.geoportal.gov.pl/usluga-pobierania-atom